Stad en land

“Ik heb hem al gewaarschuwd dat ik geen tenue de ville heb,” zei mijn buurvrouw in de aula, waar de promovendus naar wiens feest ik vanavond mag vanmiddag gedoctord werd, -“ik heb alleen maar tenue de pays.” Hetzelfde geldt voor mij. Het wordt de eerste keer in mijn toch niet meer overdreven prille bestaan dat ik naar een feest met kledingvoorschrift ga. Met een serieus kledingvoorschrift, bedoel ik, want middelbare-school-galabals en Jaren Zestig themafeesten zijn ook mij niet bespaard gebleven, en dan heb je in Brabant tot overmaat van ramp het carnaval nog. Het gevolg daarvan is wel dat ik ook nu het gevoel heb dat ik me in een ludiek gebeuren begeef, en hoe langer ik erover nadenk hoe vreemder ik het vind dat het dit keer ernst is. Is dat hoe het bij de grote mensen gaat?

Als ik er nog langer over nadenk vind ik het eigenlijk wat aanmatigend, een tikje beledigend zelfs. Vertrouwt de gastheer er niet op dat zijn gasten zich netjes zullen kleden en vreest hij dat ze als een meute stacaravanbewoners in campingsmoking gaan verschijnen? Of hebben we hier te maken met een dwangmatige controlebehoefte en een doorgeslagen esthetische hang naar een chic totaalplaatje? Deze merkwaardige regie over ieders kostumering reduceert de gast in elk geval onwillekeurig tot een decorstuk in een toneelspel dat we met zijn allen opvoeren voor… – ja, voor wie eigenlijk? Niet voor elkaar, want we weten allemaal dat we ons in de donkere pakken en halfopen decolletés gehesen hebben op bevel van de jonge doctor. Niet voor hem ook, want hij weet dat even goed. Dan zal het wel zijn voor het personeel van het kasteel (natuurlijk, een kasteel) waar een en ander plaats gaat grijpen. Je moet er ook niet aan denken dat die mensen een verkeerde indruk aan ons overhouden.

Gelukkig weet ik uit mijn jarenlange salonorkest-ervaring dat de stijfst in het kostuum gehesen gezelschappen het radicaalst uit de band springen zodra het derde glas Pomerol zijn weg naar de bloedbaan gevonden heeft. Ik sluit dus niet uit dat ik het toch best gezellig ga hebben in mijn tenue de pays dat ik bij gebrek aan een echt pak nu maar eens bij elkaar ga improviseren.