Toneelmeesters

De Week van de Hypocrisie ging meteen al flitsend van start toen ik in de kleine uurtjes van maandagochtend de slotbladzijden las van Annejet van der Zijls nieuwe Bernhard-biografie. Daarin stelt de schrijfster vast dat haar boek wel niet het laatste zal zijn over de stoute prins; – “al zou ik dat zijn nabestaanden gunnen,” voegt ze er meelevend aan toe. Mooie zet Annejet! Nog geen tijd gehad om je handen te wassen van de net volvoerde karaktermoord, en nu wens je de Oranjes ineens toe dat niet jan en alleman zulke nare boeken over hun familie zouden schrijven? Had je dat niet kunnen bedenken voordat je je pennetje aanscherpte en het flesje vitriool open draaide?

Maar haar goede start ten spijt werd Annejet rap ingehaald door de tweede man van het Vaticaan, ene Bertone. Die betoogde dat pedofilie niets met het celibaat te maken heeft, maar alles met homoseksualiteit. Dat was uitgebreid wetenschappelijk aangetoond, zo had hij horen zeggen. Je kunt zien dat zo’n kardinaal zich niet zo vaak met wetenschap inlaat, anders had hij wel geweten dat horenzeggen het als referentie over het algemeen niet zo goed doet. Maar wat hem recht geeft op een plaatsje in de Eregalerij der Hypocrieten is natuurlijk het wonderlijke feit dat hij als vertegenwoordiger van een instituut dat de empirie gewoonlijk aan zijn laars lapt, omdat daar nu eenmaal zoveel dingen uit blijken die het instituut niet passen, ineens naar de wetenschap grijpt wanneer het hem toevallig goed uit komt. Ik had het sterker gevonden als hij had gezegd dat zijn bijzondere inzichten in homoseksualiteit hem door de Heer waren ingefluisterd.

Ach, het is allemaal gepiel in de marge natuurlijk vergeleken bij het ragfijn spel van de man die hypocrisie tot een ware kunstvorm verheven heeft, onze eigen Peter R. de Vries. Peter R. liet stiekem opnamen maken van de tot levenslang veroordeelde kindermoordenaar Koos H., in zijn cel in de Vughter gevangenis. Die beelden, zo besliste de rechter, mochten niet worden uitgezonden, op straffe van een dwangsom van 15.000 euro. Da’s lachen – met zo’n sommetje dwing je Peter R. natuurlijk niet, en zijn kijkcijfergeile bazen bij SBS6 en Endemol nog veel minder. Dus lapte de rechtstbesnaarde man van Nederland het vonnis aan zijn laars en deed het lekker toch. Het grote maatschappelijke belang moest hier prevaleren boven de belangen van zo’n vieze vuile…, zo verklaarde Peter R. majestueus, hoewel niet zo erg duidelijk werd waarin dat belang dan gelegen was. Het aan de kaak stellen van dit soort misstanden, dat is voor Peter R. de hele raison d’être van zijn werk als misdaadverslaggever, lees ik in de krant. Maar hoe stel je misstanden nog aan de kaak, beste Peter, nu je zelf een misstand geworden bent?